مطالعه ترجیح زیستگاهی سیاه‌ماهی توئینی (Capoeta damascina) در رودخانه کُردان با استفاده از شاخص مطلوبیت زیستگاه

نویسندگان

  • آرش جوانشیر دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی 4134، ایران
  • انسیه دولت‌پور دانش آموخته کارشناسی ارشد، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، گروه شیلات
  • سهیل ایگدری دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی 4134، ایران
  • هادی پورباقر دانشیار دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، صندوق پستی 4134، ایران
چکیده مقاله:

زیستگاه به عنوان یکی از مهم­ترین عوامل در حفاظت از گونه­ها مطرح می­باشد. زیرا با تعیین خصوصیات زیستگاهی موردپسند به­وسیله­ی گونه­های در معرض خطر، می­توان طرح­های حفاظتی ارائه کرد. بر­این اساس، مطالعه­ی حاضر به­منظور بررسی نیاز­های زیستگاهی سیاه­ماهی توئینی در رودخانه کردان انجام شده است. نمونه­برداری از سه ایستگاه اصلی در دو فصل تابستان و زمستان صورت گرفت. در طول رودخانه سه ایستگاه نمونه­برداری (بالادست، منطقه میانی و پایین دست رودخانه) منظور شد. در هر ایستگاه نیز سه تکرار به فاصله 100 متر انجام شد. در مجموع نه نقطه به منظور انجام این پژوهش درنظر گرفته شد. در هر ایستگاه در سه نقطه نمونه گیری با استفاده از جریان الکتریکی صورت گرفت. پارامترهای محیطی شامل سرعت جریان، عمق آب، دما، pH، عرض رودخانه، دانه­بندی رسوبات، قطر سنگها و میزان مواد آلی رسوبات در هر ایستگاه، اندازه­گیری شد. شاخص مطلوبیت با حداکثر امتیاز 1 برای هر پارامتر تعیین و میانگین آنها به عنوان نمایه شایستگی زیستگاه تعیین شد. تعیین رابطه بین پارامترهای محیطی و شاخص مطلوبیت با استفاده از روش مدل تجمعی تعمیم یافته صورت گرفت. این روش غیرپارامتریک میباشد. نتایج نشان داد که برای سیاه ماهی با توجه به این متغیر­های محیطی، منطقه پائین­دست رودخانه (ایستگاه سه) زیستگاه مطلوب­تری است. این روش برای ارزیابی زیستگاه با استفاده از گونه های شاخص میتواند به کار رود.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

مطالعه ترجیح زیستگاهی سیاه ماهی توئینی (capoeta damascina) در رودخانه کُردان با استفاده از شاخص مطلوبیت زیستگاه

زیستگاه به عنوان یکی از مهم­ترین عوامل در حفاظت از گونه­ها مطرح می­باشد. زیرا با تعیین خصوصیات زیستگاهی موردپسند به­وسیله­ی گونه­های در معرض خطر، می­توان طرح­های حفاظتی ارائه کرد. بر­این اساس، مطالعه­ی حاضر به­منظور بررسی نیاز­های زیستگاهی سیاه­ماهی توئینی در رودخانه کردان انجام شده است. نمونه­برداری از سه ایستگاه اصلی در دو فصل تابستان و زمستان صورت گرفت. در طول رودخانه سه ایستگاه نمونه­برداری...

متن کامل

شبیه ‏سازی و ارزیابی مطلوبیت زیستگاهی رودخانه با استفاده از مدل اکوهیدرولیکی SEFA (مطالعۀ موردی: رودخانۀ کردان)

هدف اصلی از مطالعۀ حاضر، بررسی شرایط مطلوبیت زیستگاهی در یک بازۀ معرف از رودخانۀ کردان برای گونۀ هدف آبزی (سگ‌ماهی جویباری)، با استفاده از مدل اکوهیدرولیکی SEFA است. طبق بررسی‏های انجام‌شده تا کنون از این نرم‏افزار در ایران استفاده نشده است. نخست با استفاده از نقشۀ توپوگرافی رودخانۀ کردان و نرم‏افزار ArcGIS، هندسۀ مدل رودخانه و مقاطع عرضی ایجاد شد. محاسبات و شبیه‏سازی هیدرولیکی در این مدل شامل ...

متن کامل

بررسی مقایسه‌ای ویژگی‌های ریختی گونة سیاه ماهی توئینی (Capoeta damascina) در آب‌های داخلی ایران با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی

  چکیده کمّی‌سازی ویژگی‌های ریختی شکل بدن جمعیت‌های مختلف ماهیان سبب شناسایی بهتر آن‌ها می‌شود و درک بهتری از تاریخچة تکاملی جمعیت‌های گوناگون آن را ارائه می‌کند. از این رو، این تحقیق با هدف مقایسة ویژگی ریخت‌شناختی جمعیت‌های سیاه ماهی توئینی (Capoeta damascina) در آب‌های داخلی ایران با استفاده از روش ریخت‌سنجی هندسی به اجرا درآمد. برای این منظور تعداد 373 نمونه سیاه‌ماهی توئینی از سی...

متن کامل

بررسی اثر تغییر اقلیم بر مطلوبیت زیستگاهی آبزیان رودخانه کردان - مطالعه موردی: سگ ماهی جویباری (Oxynemacheilus bergianus)

اقلیم می‌تواند اثرات قابل‌توجهی بر زندگی موجودات زنده و محیط‌زیست داشته ‌باشد. لذا پیش‌بینی وضعیت و ارزیابی اثرات آن به منظور کاهش آسیب‌پذیری و مقابله با آن از اهمیت بسزایی برخوردار است. پیکره‌های آبی اولین منابع تحت تأثیر این پدیده خواهند بود و در این بین رودخانه‌ها به عنوان شریان‌های حیاتی اکوسیستم‌ها مورد توجه‌اند. این تحقیق تلاش دارد تا اثر پدیده تغییر اقلیم را بر روی یکی از سیستم‌های آبی ج...

متن کامل

مطالعه استخوان شناسی سیاه ماهی توئینی (Capoeta damascina Valenciennes, 1842) حوضه دجله

جنس سیاه ماهی (Capoeta) از جمله آرایه های پیچیده از نظر آرایه شناسی در آب های داخلی ایران می باشد. در بین اعضای این جنس، مقایسه ویژگی های ریخت سنجی و شمارشی اعضای گونه سیاه ماهی توئینی (Capoeta damascina) در حوزه های مختلف علیرغم وجود برخی تفاوت ها، امکان جداسازی آنها را براساس این ویژگی ها نمی دهد. از این رو استخوان شناسی در آنها به عنوان یک ویژگی مهم در بررسی مطالعات تاکسونومی می تواند مورد ا...

متن کامل

بررسی عوامل تعیین‌کننده در انتخاب‌ پذیری و ترجیح زیستگاه سیاه ماهی Capoeta capoeta gracilis (Keyserling 1891) در رودخانه سیاهرود (از سرشاخه‌های حوضه رودخانه سفیدرود)

به منظور بهره‌برداری پایدار و حفظ تنوع زیستی اکوسیتم‌های رودخانه‌ای، شناخت نیازهای زیستی آبزیان امری ضروری است و ترجیح زیستگاه یکی از مهمترین عوامل مدیریتی برای جمعیت ماهیان می‌باشد. رودخانۀ سیاهرود از جمله رودهای فرعی منتهی به رودخانه سفیدرود در حوضۀ خزر است که از رشته کوه‌های البرز سرچشمه می‌گیرد و از جمله مکان های پراکنش سیاه‌ماهی (Capoeta capoeta gracilis)، یکی از ماهیان بومی و گونۀ غالب ای...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 69  شماره 3

صفحات  359- 366

تاریخ انتشار 2016-09-22

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023